Quyền lợi khi bị tai nạn lao động / bệnh nghề nghiệp
Người lao động được hưởng chế độ tai nạn lao động khi có đủ các điều kiện sau đây: bị tai nạn thuộc một trong các trường hợp sau đây: tại nơi làm việc và trong giờ làm việc; ngoài nơi làm việc hoặc ngoài giờ làm việc khi thực hiện công việc theo yêu cầu của người sử dụng lao động; trên tuyến đường đi và về từ nơi ở đến nơi làm việc trong khoảng thời gian và tuyến đường hợp lý. Người lao động mất ít nhất 5% khả năng lao động do tai nạn lao động thì được hưởng trợ cấp tai nạn lao động.
Người lao động đã bị suy giảm khả năng lao động từ 5-30% thì được hưởng trợ cấp một lần. Người lao động bị suy giảm 5% khả năng lao động được hưởng trợ cấp tương đương 5 tháng lương tối thiểu chung, sau đó cứ suy giảm thêm 1% khả năng lao động thì được hưởng thêm 0,5% tháng lương tối thiểu chung. Ngoài mức trợ cấp trên trên, người lao động được hưởng thêm khoản trợ cấp bổ sung tính theo số năm đóng bảo hiểm xã hội. Nếu đã đóng bảo hiểm xã hội dưới 1 năm thì được trợ cấp bằng 50% tiền lương hàng tháng, sau đó cứ mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội, được hưởng bằng 30% mức tiền lương hàng tháng của tháng liền kề trước khi nghỉ để điều trị.
Người lao động bị suy giảm khả năng lao động từ 31% trở lên thì được hưởng trợ cấp hàng tháng như sau: suy giảm 30% khả năng lao động được hưởng 30% mức lương tối thiểu chung, sau đó cứ mỗi 1% khả năng lao động bị suy giảm thì được hưởng thêm 2% mức lương tối thiểu chung. Ngoài khoản trợ cấp hàng tháng trên, người lao động được hưởng trợ cấp tính theo số năm đóng bảo hiểm xã hội. Nếu đóng bảo hiểm xã hội từ một năm trở xuống mức hưởng được tính bằng 50%, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội được tính thêm 30% mức tiền lương, tiền công đóng bảo hiểm xã hội của tháng liền kề trước khi nghỉ việc để điều trị.
Nếu người lao động đang làm việc bị chết do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp thì thân nhân được hưởng trợ cấp một lần bằng 36 tháng lương tối thiểu chung.
Người lao động bị tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp (không phải do lỗi của người lao động) và bị suy giảm khả năng lao động từ 5% trở lên thì người dụng lao động phải bồi thường theo mức như sau:
a) Ít nhất bằng 1,5 tháng tiền lương theo hợp đồng lao động nếu bị suy giảm từ 5,0% đến 10% khả năng lao động; sau đó cứ mỗi 1,0% suy giảm khả năng lao động (bị suy giảm khả năng lao động từ 11% đến 80%) được cộng thêm 0,4 tháng tiền lương theo hợp đồng lao động;
b) Ít nhất 30 tháng tiền lương theo hợp đồng lao động cho người lao động bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên hoặc cho thân nhân người lao động bị chết do tai nạn lao động.
Nếu tai nạn lao động xảy ra do lỗi của người lao động, người lao động cũng được nhận một khoản tiền trợ cấp ít nhất bằng 40% theo tỷ lệ như sau:
a) ít nhất bằng 0,6 tháng lương theo hợp đồng lao động nếu khả năng lao động của người lao động suy giảm từ 5,0% đến 10% và sau đó cứ mỗi 1,0% khả năng lao động suy giảm (từ 11% đến 80%), người lao động nhận thêm 0,16 tháng lương theo hợp đồng lao động;
b) ít nhất 30 tháng lương theo hợp đồng lao động đối với người lao động mất khả năng lao động từ 81% trở lên hoặc cho người thân của người lao động chết do tai nạn lao động
Ngoài ra người lao động còn được 5-10 ngày nghỉ dưỡng sức và các phụ cấp mỗi ngày là 25-40% lương cơ bản phụ thuộc vào việc phục hồi chức năng đã diễn ra tại nhà hoặc cơ sở y tế.
Tai nạn lao động được chia thành ba loại: (i) mất khả năng lao động vĩnh viễn (ii) suy giảm khả năng lao động tạm thời và (iii) tai nạn dẫn đến người lao động tử vong.
Trong trường mất khả năng lao động vĩnh viễn, ngoài các khoản trợ cấp tai nạn lao động, người lao động suy giảm từ 31% khả năng lao động được hưởng 100% mức lương tối thiểu hàng tháng. Trong trường hợp suy giảm khả năng lao động tạm thời, người lao động đã tham gia đóng bảo hiểm được hưởng 100% tiền lương hàng tháng từ ngày điều trị đầu tiên cho đến khi phục hồi hoặc cấp giấy chứng nhận thương tật vĩnh viễn. Trong trường hợp tai nạn dẫn đến tử vong, người phụ thuộc (vợ hoặc chồng, cha mẹ và con của người đã mất) đủ điều kiện được nhận trợ cấp mai táng và tiền tuất hàng tháng với mức 50% lương tối thiểu hàng tháng cho mỗi người phụ thuộc. Nếu một người lao động đóng bảo hiểm dưới 15 năm, thì được nhận trợ cấp tiền tuất 1 lần. Trợ cấp mai táng một lần bằng 10 tháng lương tối thiểu được trả cho người lo mai táng.
Theo một Nghị định ban hành năm 2017 (Nghị định Số 44/2017/NĐ-CP), có sự giảm tỷ lệ đóng góp an sinh xã hội bắt buộc cho Quỹ Bảo hiểm Tai nạn lao động và Bệnh nghề nghiệp từ ngày 1 tháng 6 năm 2017. Theo đó, tỷ lệ đóng góp bắt buộc cho Quỹ của người sử dụng lao động hàng tháng được giảm từ 1% xuống còn 0,5%.
Các quy định của Bộ luật Lao động mới (2019) và Nghị định thi hành (2020) được áp dụng kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2021.
Nguồn: Bộ luật Lao động (Luật số 45/2019/QH14); Điều 42-52 của Luật Bảo hiểm xã hội (Luật số 58/2014/QH13); Thông tư 04/2015/TTBLĐTBXH.
